Απόστολος Τσαρδάκας (2008): Το κανονάκι στις 78 στροφές. Αθήνα-Άρτα: Fagottobooks-Τμήμα Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής, ΤΕΙ Ηπείρου
Το κανονάκι είναι ένα όργανο του οποίου ο ρόλος στη διαμόρφωση της ελληνικής λαϊκής μουσικής παραμένει αδιερεύνητος. Παρά την αδιαμφισβήτητη θέση του στο ελληνικό οργανολόγιο, η παρουσία του υπήρξε για δεκαετίες υποβαθμισμένη, ενώ η φιλολογία γύρω από το ρεπερτόριο και τους μουσικούς του δεν είναι πάντα επαρκώς τεκμηριωμένη. Το συγκεκριμένο βιβλίο επιχειρεί να σκιαγραφήσει τη θέση του οργάνου στην νεότερη ελληνική μουσική μέσω της συμμετοχής του στη δισκογραφία των 78 στροφών, η οποία αποτελεί το αρχαιότερο ηχογραφημένο και γι’ αυτό πολυτιμότατο τεκμήριο.
Η συστηματική ακρόαση των κομματιών, μέσα από τις ψηφιακές τους επανεκδόσεις, δίνει τη δυνατότητα μελέτης του μουσικού υλικού σε βάθος, αναδεικνύοντας πολλές διαφορετικές πτυχές του. Είναι προφανές ότι, αποτυπωμένο ως μουσικό κείμενο, το υλικό αυτό προσφέρεται για τη διδασκαλία του οργάνου. Παράλληλα, η τροπική και ρυθμική ανάλυση αποτελούν βασικά εργαλεία για την προσπέλαση του συγκεκριμένου ρεπερτορίου, αλλά και του κεφαλαίου της ελληνικής μουσικής που αυτό αντιπροσωπεύει.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στη μεταγραφή των κομματιών, ο συγγραφέας δεν αρκείται στη χρήση αυτούσιας της τουρκικής σημειογραφίας, η οποία αποτελεί τον πλέον διαδεδομένο κώδικα γραφής όλων των ανάλογων μουσικών ιδιωμάτων, αλλά επιχειρεί την αποσαφήνιση της λειτουργίας των εν πολλοίς αόριστων συμβόλων της. Έτσι, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η απόσταση που χωρίζει τη θεωρητική υπόσταση των αλλοιώσεων από την πρακτική τους εφαρμογή, προσαρτήθηκαν σε αυτές αριθμοί, οι οποίοι μεταφράζονται σε αντίστοιχα μαντάλια στο κανονάκι. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα στους αρχάριους του οργάνου να κατανοήσουν τις περίπλοκες κινήσεις των φθόγγων, που ερμηνεύονται ως «έλξεις» και αποτελούν βασικό συστατικό της μελωδικής συμπεριφοράς.
Τέλος, η συγκεκριμένη έκδοση συνοδεύεται από τα πλήρη στοιχεία των επανεκδόσεων που χρησιμοποιήθηκαν για την ακρόαση και τη μεταγραφή των κομματιών, καθώς και από τις ετικέτες των πρωτότυπων δίσκων γραμμοφώνου, όπου αυτό κατέστη δυνατό.
Διαβάστε ένα απόσπασμα του βιβλίου εδώ